ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Στην καθημερινότητα του ο κάθε πολίτης έρχεται αντιμέτωπος με δραστηριότητες που αφορούν σε είσπραξη χρημάτων ή σε πληρωμή δαπανών.

Η έννοια της είσπραξης αναφέρεται σε μισθολογικές ή συνταξιοδοτικές απολαβές, εισπράξεις ενοικίων, εισπράξεις από μερίσματα ή τόκους καταθέσεων, αποδόσεις από αγορά επενδυτικών-χρηματοοικονομικών προγραμμάτων, άλλου είδους εισπράξεις ανάλογα με την  κάθε περίπτωση. Επίσης, εισπράξεις από επαγγελματική ή αγροτική δραστηριότητα, Αυτές είναι μερικές από τις κατηγορίες εισπράξεων οι οποίες και φορολογούνται κάθε έτος με την ετήσια φορολογική δήλωση. 

Η έννοια των πληρωμών αφορά στα καθημερινά έξοδα που κάνει ο κάθε πολίτης και αφορούν καταναλωτικές δαπάνες, διασκέδαση, ενέργεια, ύδρευση, τηλεφωνία, ενοίκιο. Άλλες δαπάνες αφορούν σε υποχρεώσεις προς την εφορία, όπως φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ λοιπές βεβαιωμένες οφειλές. Υπάρχουν επίσης δαπάνες που αφορούν την αγορά περιουσιακών στοιχείων όπως αυτοκινήτου, κατοικίας και άλλων, και δαπάνες που αφορούν τη συντήρηση αυτών. Άλλες κατηγορίες εξόδων είναι η αποπληρωμή δανείων, αποπληρωμή πιστωτικής ή πιστωτικών καρτών, έξοδα κοινοχρήστων, επισκέψεις σε ιατρούς και άλλους ελεύθερους επαγγελματίες.

Για λόγους φορολογικής συμμόρφωσης ο κάθε πολίτης θα πρέπει κάθε χρόνο να δαπανά το 30% για το σύνολο των φορολογητέων εισοδημάτων του με τη χρήση ηλεκτρονικών καρτών ή και τη χρήση internet banking.

Σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία ο ελεύθερος επαγγελματίας είναι υποχρεωμένος να διατηρεί ένα λογιστικό σύστημα εσόδων-εξόδων ή απλογραφικό σύστημα όπως λέγεται όπου θα αναγράφονται τα ποσά εισπράξεων και πληρωμών ανά μήνα και να αποδίδει κάθε τρίμηνο τον ΦΠΑ μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής από την εφορία.

Είναι φανερό πως ο πολίτης που δεν είναι ελεύθερος επαγγελματίας δεν είναι εύκολο να αποτυπώσει και να διαχειριστεί τα έσοδα και τις δαπάνες που λαμβάνουν χώρα κάθε μήνα και γενικότερα μέσα στο έτος. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές συναλλαγές γίνονται με μετρητά και άλλες συναλλαγές γίνονται μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών.   

Ωστόσο η απεικόνιση των εισπράξεων και των πληρωμών δεν είναι εύκολο να αποτυπωθεί και είναι μια δυσάρεστη διαδικασία για πολλούς πολίτες, αφού το σύνολο των εξόδων είναι πολλές φορές μεγαλύτερο και το αποτέλεσμα είναι ζημιογόνο. Αυτό συμβαίνει γιατί τα τελευταία χρόνια ο Έλληνας πολίτης έχει υποστεί μια συνεχή φορολογική επιβάρυνση, η οποία εκτείνεται σχεδόν σε όλο το φάσμα των καθημερινών του δραστηριοτήτων. 

Έστω ότι έχουμε φυσικό πρόσωπο άνδρα ή γυναίκα με ένα καθαρό μισθό και βασικές μηνιαίες υποχρεώσεις. 

ΜΙΣΘΟΣ ΚΑΘΑΡΟΣ	800,00		800,00
ΕΝΟΙΚΙΟ	400,00		0,00
ΔΕΗ	80,00		80,00
ΕΥΔΑΠ	20,00		20,00
ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ	20,00		20,00
ΚΙΝΗΤΗ	15,00		15,00
ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΑ	30,00		30,00
ΔΙΑΤΡΟΦΗ	150,00		150,00
ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ	715,00	89,38%	315,00	39,38%
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ	85,00	10,63%	485,00	60,63%

Στο παράδειγμα το αποτέλεσμα που θα προκύψει καθορίζεται από το ύψος της δαπάνης του ενοικίου του οποίου η τιμή είναι από τις χαμηλότερες βάσει της αγοράς μιας και αποτελεί σημαντική μηνιαία δαπάνη.

Η διαμόρφωση της τιμής του ενοικίου εξαρτάται από την προσφορά και την ζήτηση ανα περιοχή, τα τετραγωνικά, τη λειτουργικότητα που προσφέρει το διαμέρισμα όπως (ανακαίνιση, ασφάλεια) εύκολη πρόσβαση σε μέσα μεταφοράς, σε χώρους διασκέδασης και αγοράς προϊόντων. Σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την τιμή ενοικίου είναι και η ετήσια φορολογική επιβάρυνση που δέχεται ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτου όπως o ΕΝΦΙΑ ή ακόμα και η απόσβεση που ζητάει ο ιδιοκτήτης για δαπάνες συντήρησης έχει κάνει . Τα ποσά των δαπανών που έχουν υπολογιστεί είναι ενδεικτικά για τα συμπεράσματα που εξάγονται. Στην πρώτη περίπτωση βλέπουμε ότι το ενοίκιο αποτελεί το 50% του εισοδήματος και συνολικά όλα τα κόστη αναλώνουν το 89,38% του εισοδήματος. Αυτό σημαίνει ότι όσο αυξάνει το συνολικό μηνιαίο κόστος τόσο μειώνετε δραματικά το καθαρό διαθέσιμο εισόδημα. Στη δεύτερη περίπτωση είναι φανερό ότι χωρίς την υποχρέωση του ενοικίου το διαθέσιμο εισόδημα είναι σαφώς μεγαλύτερο. Στο παράδειγμα δεν έχουν συμπεριληφθεί κόστη όπως πληρωμές πιστωτικής κάρτας, δόσεις καταναλωτικών ή στεγαστικών δανείων ασφαλιστικών συμβολαίων, πληρωμές φορολογικών υποχρεώσεων, δαπάνες που αφορούν την ψυχαγωγία του κάθε ιδιώτη, κόστη υγείας που είναι τα πιο συχνά εμφανιζόμενα. Αντιλαμβάνεται κάποιος πως το αποτέλεσμα θα είναι ζημιογόνο και στις δυο περιπτώσεις αφού τα συγκεκριμένα κόστη είναι μεγάλα και σχετίζονται με μικροοικονομικούς παράγοντες όπως αυξήσεις πρώτων υλών, αύξηση μισθολογικού κόστους, αύξηση ποσού ενοικίου εφόσον υφίσταται, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πληθωριστικές πιέσεις και αυξήσεις στα επιμέρους κόστη. 

Έστω ότι έχουμε ένα άλλο παράδειγμα με καθαρό μισθό στα 1000€

ΜΙΣΘΟΣ ΚΑΘΑΡΟΣ	1.000,00		1.000,00
ΕΝΟΙΚΙΟ	400,00		0,00
ΔΕΗ	80,00		80,00
ΕΥΔΑΠ	20,00		20,00
ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ	20,00		20,00
ΚΙΝΗΤΗ	15,00		15,00
ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΑ	30,00		30,00
ΔΙΑΤΡΟΦΗ	150,00		150,00
ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ	715,00	71,50%	315,00	31,50%
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ	285,00	28,50%	685,00	68,50%

Είναι φανερό πως όσο μεγαλύτερο είναι το μηνιαίο εισόδημα και εφόσον οι μηνιαίες δαπάνες διατηρηθούν σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο τόσο θα έχει καθαρό διαθέσιμο εισόδημα, για να καλύψει έκτακτες ανάγκες ή να προβεί σε αποταμίευση.

Στην περίπτωση που εξετάσουμε ένα ζευγάρι με 1 ή 2 παιδιά τότε η μηνιαία επιβάρυνση είναι πολύ μεγαλύτερη αφού οι ανάγκες είναι πολλαπλάσιες τόσο για στέγαση όσο και για την κάλυψη των υπόλοιπων αναγκών.

Μερικά από τα εργαλεία που μπορεί να έχει ένα φυσικό πρόσωπο για να αντιμετωπίσει έλλειψη ρευστότητας μπορεί ναι είναι :

·        Καταναλωτικό δάνειο μέσω χρηματοπιστωτικού ιδρύματος.

·  Δωρεά χρηματικού ποσού από συγγενείς Α βαθμού αφού υπάρχει αφορολόγητο 800.000€.

·  Αν υπάρχει κόστος μηνιαίου ενοικίου, διαπραγμάτευση για μείωση ή πληρωμές με μικρότερες μηνιαίες δόσεις.

·       Εύρεση δεύτερης εργασίας αν αυτό είναι εφικτό

·      Σε περίπτωση οφειλών σε εφορία ή ασφαλιστικό φορέα ρύθμιση δόσεων, ή χρήση εξωδικαστικού μηχανισμού.

·  Περιορισμός ή μείωση όγκου δαπανών ανάλογα με τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις.   

·      Πώληση ή ενοικίαση περιουσιακού στοιχείου

Σύμφωνα με τα παραπάνω το κάθε φυσικό πρόσωπο ουσιαστικά λειτουργεί ως ατομική επιχείρηση με έσοδα και έξοδα. Μια βασική λειτουργία η οποία είναι απαραίτητο να ακολουθείται τόσο από τον επιχειρηματικό κόσμο όσο και από τα φυσικά πρόσωπα είναι η ορθολογική διαχείριση χρηματικών και λοιπών περιουσιακών διαθεσίμων. Με αυτό τον τρόπο θα πρέπει να ανταποκριθεί στις βασικές μηνιαίες δαπάνες του και να βάλει προτεραιότητες για την ικανοποίηση διαφόρων άλλων αναγκών.    

Είναι δύσκολο για ένα φυσικό πρόσωπο να μπει στη διαδικασία να λογιστικοποιήσει και να οπτικοποιήσει τα περιουσιακά και ταμειακά δεδομένα που έχει στη κατοχή του. Ακόμα και να κάνει ένα σύντομο οικονομικό ή επενδυτικό πλάνο για το βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο μέλλον του.  

Το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα, η συνεχής αλλαγή των οικονομικών δεδομένων, και οι συνεχείς γεωπολιτικές αναταραχές ενισχύουν την άποψη ότι οι πολίτες δεν θα πρέπει να έχουν μια βραχυπρόθεσμη αντίληψη σε ότι αφορά την διαχείριση των οικονομικών τους δεδομένων, αλλά να μπορούν να εξασφαλίσουν ρευστότητα για μελλοντικές υποχρεώσεις αλλά και ικανοποίηση προσωπικών αναγκών. Μη ξεχνάμε ότι η Ελλάδα προσπαθεί να βγει από μια δημοσιονομική επιτήρηση, και η αστάθεια που προκαλείται από τις διεθνείς εξελίξεις, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για εφησυχασμό.